مدل سازی منابع آب زیرزمینی دشت گتوند - عقیلی با استفاده از مدل ریاضی تفاضلات محدود

ایران کشوری خشک است و فقط درصد کمی از آب مورد نیاز خود را به وسیله باران تأمین می کند. در حال حاضر، 55% از آب های مورد نیاز در ایران به وسیله آب های زیرزمینی و 45% آن توسط آب های سطحی تأمین می شود. رشد جمعیت در ایران که با توسعه اقتصادی و رشد صنعت و کشاورزی همراه بوده است، باعث افزایش تقاضا برای آب شده است. با این حال پایین بودن میزان و سرعت تغذیه مجدد آبخوان نمی تواند پاسخگوی این افزایش تقاضا باشد. در این زمینه، اهمیت کنترل و استفاده بهینه از آب های زیرزمینی توسط هیدروژئولوژیست ها تشخیص داده شده و مدل سازی آب های زیرزمینی به دلیل کارآیی بالا و هزینه های کمتر نسبت به روش های دیگر به عنوان ابزار مدیریتی منابع آب مورد توجه قرار گرفته است. بدین منظور، مدل کمی آب های زیرزمینی دشت گتوند – عقیلی که با مساحت 342 کیلومترمربع که در شمال شهرستان شوشتر و استان خوزستان واقع شده است، تهیه گردید. نرم افزار gms (کد modflow2000) برای ایجاد سیستم جریان آب زیرزمینی تحت تنش های مختلف طی یک سال (1387-1386) در شرایط ناپایدار به کار گرفته شد. ابتدا مدل مفهومی با استفاده از ابزار gis آماده و سپس مدل عددی ایجاد گردید و داده های ناپایدار چاه های مشاهداتی برای کالیبره کردن مدل استفاده شدند. پس از آن، مدل ناپایدار با استفاده از داده های مشاهده ای برای دوره 1388-1387 مورد تأیید قرار گرفت. سپس مدل modflow کالیبره شده برای شبیه سازی اجرا شد. نتایج برای سناریوهای مختلف از جمله پیش بینی وضعیت سطح آب در 4 سال آینده، حفاری چاه های جدید، پیش بینی وضعیت آب های زیرزمینی در شرایط خشکسالی و ترسالی، افزایش 10% برداشت چاه ها و کاهش 25% از برداشت چاه ها در دشت گتوند - عقیلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.